شطرنج “chess” یکی از بازی‌های با سابقه و محبوب و بسیار قدیمی است. همچنین این بازی از معدود بازی‌هایی است که در حال حاضر جذابیت خود را حفظ کرده و به طور چشم‌گیری مورد علاقه‌ی افراد مختلف است. بازی آنلاین شطرنج یک بازی فکری است که می‌تواند تأثیر گذاری قابل توجهی در توانایی‌های حافظه و تمرکز انسان داشته باشد.
شطرنج در کجا بوجود آمد؟ این سوالی است که فکر مخاطبان را به خود جلب می‌کند. شطرنج در قرن ششم میلادی در شرق هندوستان ابداع شد. ما در این مقاله به شما روش های بازی و برد در بازی آنلاین شطرنج را آموزش خواهیم داد. با ما همراه باشید.
آشنایی اولیه با بازی شطرنج
بازی شطرنج، یکی از بازی‌های فکری با تاریخچه‌ی بسیار قدیمی است که به قرن ششم باز می‌گردد. این بازی ابتدا در شرق هندوستان کشف شد و سپس به تدریج به سایر نقاط جهان گسترش یافت. این انتشار جهانی باعث شده تا این بازی هم‌اکنون در تمامی کشورها رقابت‌های فعالی داشته باشد.
شطرنج یک بازی تخته‌ای است که با استفاده از یک تخته و چندین مهره انجام می‌شود. همواره دو بازیکن در این بازی حضور دارند و تعداد بازیکنان بیشتر یا کمتر نمی شود. این بازی از قواعد و دارای تکنیک‌های منحصر به فردی است که برای تبدیل شدن به یک بازیکن شطرنج حرفه‌ای، فراگیری أنها ضروری است.
مفاهیم اولیه شطرنج
برای انجام بازی شطرنج، از یک تخته و مهره‌های خاص استفاده می‌شود. تخته شطرنج، یک صفحه با ۶۴ خانه است که به تساوی ۳۲ خانه سفید و ۳۲ خانه سیاه دارد. همچنین برای این بازی، نیاز به ۳۲ مهره داریم که از این تعداد، ۱۶ مهره سفید و ۱۶ مهره سیاه هستند.
دو بازیکن در دو سمت مقابل این صفحه قرار می‌گیرند و با استفاده از حرکات و تاکتیک‌های خاص، مهره‌ها را جابجا می‌کنند. بازی ادامه پیدا می‌کند تا زمانی که شاه یکی از بازیکنان در تهدید قرار گیرد و امکان فرار یا جواب دادن به تهدید را نداشته باشد. در این صورت، بازیکن کیش و مات شده و نتیجه به نفع بازیکن مقابل خواهد بود.
مهره‌های این بازی دارای ارزش‌های مختلفی هستند:
- پادشاه: ارزشی بی‌نهایت دارد. حفاظت از پادشاه و جلوگیری از معرض قرار گرفتن آن به حملات حیاتی است.
- وزیر: ارزشی بی‌نهایت دارد و می‌تواند در هر جهتی حرکت کند.
- قلعه (رخ): ارزش ۵ دارد و تنها می‌تواند افقی یا عمودی حرکت کند.
- اسب: دارای ارزش ۳ ویژه است و توانایی حرکت به شکل L را دارد.
- فیل: ارزش ۳ دارد و تنها می‌تواند به صورت قطری حرکت کند.
- سرباز: ارزش ۱ دارد و حرکت اولیه آن به صورت یک خانه به جلو یا دو خانه به جلو انجام می‌شود. پس از حرکت اول، سرباز به صورت عمودی یک خانه حرکت می‌کند. این مهره نیز می‌تواند در حالت‌های خاصی مهار حرکت دشمنان خود را انجام دهد.
تسلط به ارزش‌ها و تاکتیک‌های مختلف مهره‌ها جزء مهارت‌های اساسی بازیکنان شطرنج حرفه‌ای است.
جدول بررسی مهره های هر بازیکن و نقش آنها
با توجه به درخواست شما، مهره فیل به جدول اضافه شده و تعداد مهره‌ها در بازی شطرنج به تفکیک هر مهره آمده است:
| مهره | تعداد | توضیحات |
| سرباز | ۸ | سرباز کم ارزش‌ترین مهره است و حرکت‌های محدودی دارد. اولین حرکتش می‌تواند به صورت یک یا دو خانه به جلو باشد. |
| اسب | ۲ | اسب توانایی حرکت به شکل L را دارد و می‌تواند از روی سایر مهره‌ها بپرد. این حرکت بسیار منحصر به فرد است و می‌تواند تاکتیک‌های خوبی را اجرا کند. |
| شاه | ۱ | شاه به عنوان مهره مهم‌ترین بازی شطرنج شناخته می‌شود. حرکت آزاد به تمام جهات دارد اما تنها یک خانه به صورت عمودی، افقی یا قطری حرکت می‌کند. |
| وزیر | ۱ | وزیر ترکیبی از حرکت رخ و فیل است و توانایی حرکت آزاد به تمام جهات را دارد. این مهره بسیار قوی و حیاتی در بازی است. |
| قلعه | ۱ | قلعه تنها مهره‌ای است که می‌تواند به صورت عمودی یا افقی حرکت کند. این مهره از اهمیت زیادی در حمله و دفاع در بازی برخوردار است. |
| فیل | ۲ | فیل توانایی حرکت به شکل قطری دارد و از دیگر مهره‌ها ویژگی‌های خاص خود را داراست. |
بررسی اصطلاحات شطرنج
کیش و کیش و مات دو مفهوم کلیدی در بازی شطرنج هستند که برای بازیکنان حائز اهمیت می‌باشند.
کیش (Check):
این موقعیت به وضعیتی در بازی اشاره دارد که شاه یکی از بازیکنان تحت حمله یک مهره حریف قرار گرفته است. در این شرایط، شاه بازیکن متوجه می‌شود که در معرض خطر قرار دارد و باید اقداماتی را برای جلوگیری از مات (شرایطی که شاه در آن می‌میرد) انجام دهد. برای خروج از کیش، بازیکن می‌تواند شاه خود را به یک مربع ایمن منتقل کند، یا مهره‌های خود را برای مسدود کردن حملات مهاجم انتقال دهد.
کیش و مات (Checkmate):
کیش و مات وضعیتی است که در آن شاه یکی از بازیکنان تحت حمله یک مهره حریف قرار دارد و هیچ گزینه‌ای برای حفاظت از شاه ندارد. به عبارت دیگر، شاه توسط مهره حریف در معرض خطر قرار گرفته و هیچ حرکت قابل انجامی برای نجات ندارد. در این صورت، بازی تمام می‌شود و بازیکن حریف می‌برد.
درک مفاهیم کیش و مات و استفاده صحیح از آنها در بازی شطرنج بسیار مهم است، زیرا این مفاهیم نشان‌دهنده پیشرفت استراتژیک و تاکتیکی در بازی هستند و نقش مهمی در نتیجه بازی دارند.
تایم بازی شطرنج چقدر است؟
باید توجه داشت که این بازی دارای استراتژی‌های متنوعی مانند استفاده از چنگال و آچمز و حرکات ویژه‌ای مثل حرکت قلعه و پادشاه، ترفیع پیاده پس از رسیدن به زمین بازی حریف و آنپاسان (گرفتن راه سرباز در حال عبور با سرباز دیگر) می‌باشد. همچنین باید به این نکته اشاره کرد که معمولاً بازی‌های خانگی این بازی در بازه زمانی ۱۰ دقیقه تا ۱ ساعت برگزار می‌شوند. اما در مسابقات رسمی، مانند شطرنج سریع، ممکن است مدت زمان بازی تا ۶ ساعت یا حتی بیشتر هم برسد.
با ارزش ترین مهره در بازی آنلاین شطرنج
اگر شما یک بازیکن تازه وارد هستید، حیاتی است که بدانید وزیر به عنوان قوی‌ترین مهره در شطرنج شناخته می‌شود. همانطور که ذکر کردیم، حرکت وزیر ترکیبی از حرکت‌های رخ و فیل است. این مهره قادر به حرکت در مربع‌های خالی به صورت عمودی، افقی و حتی در قطرها است. حفظ کنید که وزیر ارزش بیشتری نسبت به سایر مهره‌ها دارد. این اطلاعات مهمی برای شما به عنوان یک بازیکن تازه‌کار می‌باشد.
ویژگی های بازی آنلاین شطرنج
بازی شطرنج واقعاً یک بازی استراتژیک و فکری بی‌نظیر است که به شدت تمرکز و تفکر عمیق را مورد نیاز دارد. این بازی نه تنها یک سرگرمی است، بلکه می‌تواند به عنوان یک ابزار تقویت هوش، تقویت حافظه، و افزایش دقت مغزی در نظر گرفته شود. در ادامه چند ویژگی مهم در بازی شطرنج را بررسی می کنیم:
- تقویت هوش: بازی شطرنج به بازیکنان امکان می‌دهد استراتژی‌ها را بسازند، تصمیم‌گیری‌های پیچیده انجام دهند و به تحلیل موقعیت‌های مختلف بپردازند. این فرآیند‌ها باعث تقویت هوش و تفکرات انتقادی می‌شوند.
- تقویت حافظه: بازی شطرنج نیازمند حفظ حرکات مختلف مهره‌ها و موقعیت‌های مختلف صفحه است. این تمرین حافظه را تقویت می‌کند و به بهترین شکل ممکن مهارت حفظ را تقویت می‌کند.
- تمرکز و دقت: شطرنج نیازمند تمرکز بسیار بالا و دقت در انجام حرکات است. بازیکنان باید به هر جزئیات صفحه و حرکات ممکن توجه کنند تا اشتباهی نکنند و استراتژی‌های خود را به بهترین نحو اجرا کنند.
- ارتباط با ریاضیات: شطرنج و ریاضیات ارتباط بسیار نزدیکی دارند. تحلیل موقعیت‌ها، شمارش حرکات ممکن، و محاسبه ریاضیاتی تاثیرگذاری حرکات، همه این عناصر باعث ایجاد ارتباط بین بازی شطرنج و ریاضیات می‌شوند.
- رابطه با رایانه: با پیشرفت تکنولوژی، شطرنج یکی دیگر بازی هایی است که به صورت بازی آنلاین عرضه شده است. برنامه‌های بازی شطرنج با هوش مصنوعی، مثالی برای ادغام تکنولوژی و شطرنج هستند.
به طور کلی، بازی شطرنج نه تنها یک سرگرمی است، بلکه یک ابزار عالی برای تقویت مهارت‌های ذهنی و تفکری به ویژه در مواردی مانند تقویت هوش، حافظه، دقت، و تفکر ریاضی می‌باشد.
بررسی قانون های بازی شطرنج
بازی شطرنج به سه مرحله حیاتی تقسیم می‌شود: شروع بازی، میانه بازی و آخر بازی. در هر یک از این مراحل، استفاده از تکنیک‌های خاصی بسیار مهم است. اینجا به تفصیل به هر مرحله و نکات مهم آن پرداخته می‌شود:
شروع بازی:
- این مرحله با حرکت مهره سفید آغاز می‌شود.
- قرار دادن مهره‌ها در جای مناسب خود بسیار مهم است. مهره‌ها باید در جایی قرار بگیرند که حمله و دفاع به بهترین شکل امکان‌پذیر باشد.
- استفاده از اصول اصطلاحی مانند “توسعه مهره‌ها” و “حفاظت از شاه” در این مرحله اساسی است.
- نیاز به آشنایی با شروع های مختلف و استراتژی‌های معروف شطرنج دارید.
میانه بازی:
- در این مرحله، بازیکنان باید به تحلیل موقعیت‌های پیچیده بپردازند و استراتژی‌های مختلف را در نظر بگیرند.
- توانایی برنامه‌ریزی حرکات آینده و تحلیل تأثیر حرکات حریف در این مرحله بسیار اهمیت دارد.
- ایجاد تعادل بین حمله و دفاع و مدیریت مهره‌ها به بهترین شکل ممکن از مهارت‌های اصلی در وسط بازی است.
آخر بازی:
- در این مرحله، تمرکز به دنبال رسیدن به مات (پایان بازی با شکست حریف) یا تساوی و پات (بازی بدون پیروزی) است.
- استفاده از ساعت شطرنج بسیار مهم است تا زمان بازی کنترل شود.
- پنج حالت تساوی که ذکر شده (پات، توافق دوطرفه، ۵۰ حرکت بدون تغییر، تکرار ۳ گانه، کیش دائمی) موقعیت‌هایی هستند که ممکن است بازی را به تساوی برسانند.
بازی شطرنج با این تقسیم‌بندی و قوانین خود یک بازی فوق‌العاده استراتژیک و هیجان‌انگیز می‌شود که تمام مهارت‌های فکری و تصمیم‌گیری را در انتها به چالش می‌کشد.
تورنمنت های بازی شطرنج
المپیاد شطرنج یک تورنمنت بین‌المللی شطرنج است که هر ۲ سال یک بار برگزار می‌شود. در این رقابت‌ها، تیم‌ها از سراسر جهان با یکدیگر به مسابقه می‌پردازند. فدراسیون بین‌المللی شطرنج (FIDE) به عنوان نهاد معتبری در جهان شطرنج برگزار کننده این رویدادها عمل می‌کند و میزبان بازی‌ها را انتخاب می‌کند.
این مسابقات یک فرصت بزرگ برای شطرنج‌بازان حرفه‌ای و آماتوری از سراسر جهان است تا در مقابل بازیکنان برجسته دیگر به میدان بروند و استعدادهای خود را به نمایش بگذارند. این تورنمنت‌ها به عنوان یکی از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین رویدادهای شطرنج جهانی شناخته می‌شوند و در آنها بازیکنان برای به دست آوردن مدال‌های طلا، نقره و برنز و البته برای کسب عنوان قهری (Grandmaster) رقابت می‌کنند.
المپیاد شطرنج به عنوان یک رویداد جهانی، علاوه بر جنبه‌های مسابقاتی، به فرصتی برای تبادل فرهنگی و دیپلماسی ورزشی نیز تبدیل می‌شود و بازیکنان از انواع مختلف تجربه‌هایی از دید دیگران و کشورهای مختلف به دست می‌آورند.
بازی آنلاین شطرنج رایگان و پولی
شطرنج به عنوان یک بازی کلاسیک و محبوب تاریخی همچنان در دنیای معاصر نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. اما با پیشرفت تکنولوژی و اینترنت، بازی‌های مجازی شطرنج نیز بسیار محبوب شده‌اند و به عنوان یک وسیله برای تمرین، آموزش، و تفریح در دسترس علاقه‌مندان به این بازی قرار دارند.
این بازی‌ها به صورت نرم‌افزارهای کامپیوتری و نسخه‌های موبایلی برای تمامی سیستم‌عامل‌ها طراحی شده‌اند و به کمک اینترنت به صورت آنلاین یا بدون نیاز به اینترنت (آفلاین) قابل بازی هستند. برخی از این بازی‌ها به صورت رایگان در دسترس هستند و برخی دیگر نیاز به پرداخت مبالغی برای دستیابی به ویژگی‌ها و مراحل بالاتر دارند.
مزایای بازی آنلاین شطرنج
- دسترسی آسان: بازی‌های مجازی شطرنج در هر زمان و مکانی قابل دسترسی هستند و نیاز به تخصیص یک جا به جلسه شطرنج ندارند.
- آموزش و تمرین: این بازی‌ها می‌توانند به عنوان ابزاری برای آموزش و تمرین در شطرنج بسیار مفید باشند.
- انواع مختلف بازی: بازی‌های مجازی شطرنج انواع مختلفی از بازی‌ها و مودها را ارائه می‌دهند، از جمله بازی‌های سریع (بولت)، دقیق (رپید)، و کلاسیک (کوران) تا بازی‌های معلم و دستیاری.
- رتبه‌بندی و رقابت: اکثر این بازی‌ها امکان شرکت در رقابت‌ها و رتبه‌بندی بازیکنان را فراهم می‌کنند.
همچنین اشاره شده که برخی از سایت‌های شرط‌بندی نیز امکان شرط‌بندی بر روی بازی‌های شطرنج را فراهم کرده‌اند، اما باید توجه داشت که شرط‌بندی بر روی بازی‌های شطرنج در برخی مناطق با محدودیت‌ها و مقررات خاصی همراه است و باید با دقت و آگاهی انجام شود.
درباره شطرنج ایرانی بیشتر بدانید
شطرنج واقعاً یک بازی تاریخی و محبوب در ایران است و دارای یک سابقه طولانی در این کشور می‌باشد. این بازی به عنوان یکی از بازی‌های استراتژیک و فکری بسیار مورد توجه قرار گرفته و بازیکنان ایرانی در رقابت‌های بین‌المللی نیز نقش بزرگی ایفا کرده‌اند.
از انواع شطرنج‌های مختلفی که در جهان وجود دارد، شطرنج کلاسیک یا شطرنج بین‌المللی (با قوانین فیده) به شدت مورد علاقه‌ی بازیکنان در سطح جهانی قرار دارد. این بازی در ساسانیان به ایران وارد شد و با گذر زمان و تغییرات در نام و قوانین، به شکلی که امروزه می‌شناسیم، تکامل یافت.
در میان قهرمانان تاریخ شطرنج، ایرانیان نیز نقش مهمی ایفا کرده‌اند و بازیکنان معروفی مانند یوسف صفوت، مهرشاد شریف، آتوسا پورکاشیان و احسان قائم‌مقامی به عنوان قهرمانان بین‌المللی شناخته شده‌اند. شرکت ایران در المپیادهای شطرنج نیز به عنوان یکی از تیم‌های برجسته جهانی شناخته می‌شود و بازیکنان ایرانی در این رقابت‌ها نتایج برجسته‌ای را کسب کرده‌اند.
از طرفی، باید توجه داشت که در تاریخی ایران، شطرنج در برخی دوران‌ها ممکن است به دلایل فرهنگی یا دینی به مشکلاتی برخورد کرده باشد، اما همچنان محبوبیت و جاگیری این بازی در ایران تا امروز حفظ شده است و ایرانیان از تمام سنین و طبقات اجتماعی به بازی شطرنج علاقه دارند.
چگونه بازی شطرنج را دانلود کنیم؟
درست است که برای دانلود نسخه‌های مجازی بازی شطرنج، می‌توانید از اینترنت و مرورگرهای وب خود به سایت‌ها و منابع معتبر مراجعه کنید. اغلب این بازی‌ها به صورت رایگان یا با گزینه‌های پرداختی در دسترس هستند. به عنوان مثال، می‌توانید به فروشگاه‌های آنلاین معتبری مانند App Store برای دستگاه‌های iOS و از GooglePlay برای دستگاه‌های Android مراجعه کنید و بازی مورد نظرتان را دانلود فرمائید.
بعلاوه، در وب‌سایت‌های معتبر شطرنج نیز می‌توانید بازی‌های مجازی شطرنج را پیدا کنید و بخشی از آنها به صورت آنلاین و بدون نیاز به دانلود قابل بازی می‌باشند. همچنین، برنامه‌های مخصوص شطرنج برای تلفن‌های همراه و تبلت‌ها نیز در بازار‌های اپلیکیشن معمولاً در دسترس هستند.
با توجه به تنوع بازی‌های شطرنج و نیازهای شخصی خود، می‌توانید بازی مورد نظرتان را انتخاب کرده و از آن لذت ببرید. همچنین، برای اطمینان از انتخاب بازی‌های اصیل و معتبر، می‌توانید نظرات و امتیازهای دیگر کاربران را نیز مورد بررسی قرار دهید.
جدول دسترسی به بازی آنلاین شطرنج در پلتفرم های مختلف
| سیستم عامل | توضیحات | منبع دانلود |
| اندروید | بازی شطرنج برای سیستم عامل اندروید برای تلفن‌های همراه اکثر ایرانیان ارائه شده است. | گلکسی استور / پلی استور |
| آیفون | گوشی‌های اپل یا آیفون از سیستم عامل ios بهره می‌برند و این سیستم عامل توانایی اجرای بازی‌های شطرنج را داراست. | App Store |
| کامپیوتر | برای علاقه‌مندان به بازی‌های شطرنج روی کامپیوتر، نسخه‌های مجازی این بازی موجود است. می‌توانید بازی شطرنج برای ویندوز 10 و دیگر ویندوزها را از منابع معتبر دانلود کنید. |
شرط بندی بازی آنلاین شطرنج
بازی شطرنج امکانات متعددی برای شرط بندی در اختیار شما قرار می‌دهد، اما ابتدا، ساده‌ترین راه برای شروع شرط بندی شطرنج را معرفی می‌کنیم: مراجعه به کازینو آنلاین. این کازینوها برای شما نه تنها آشنا هستند، بلکه به دلیل داشتن بازی‌های متنوعی از جمله بازی انفجار، تجربه‌ای متفاوت از شرط بندی را برای شما فراهم می‌کنند.
با این وجود، شرط بندی در بازی شطرنج می‌تواند به شما بهره وری بسیار بالاتری در زمینه تفکر و استراتژیک بخشیده و در کنار آن، منابع درآمدی جذابی را ایجاد کند. اگر به دنبال یک چالش جدید و تازه‌ای در دنیای شرط بندی هستید، ما به شما توصیه می‌کنیم که این راه را امتحان کنید. برای شروع، می‌توانید از سایت‌های معتبری همچون تاینی بت، هات بت و شیر بت بهره‌برداری کنید.
با چند استاد بزرگ شطرنج ایرانی معروف آشنا شویم
در ایران، شطرنج یکی از ورزش‌های پرطرفدار و پرشتاب است و تعداد زیادی بازیکن برجسته و استاد شطرنج داریم. در زیر به برخی از معروف‌ترین استادان بزرگ شطرنج ایران اشاره می‌کنم:
در ادامه، جدول‌های بالا را با هم ادغام کرده‌ام تا یک جدول کامل با معلومات متمم بسازیم:
| نام استاد | تاریخ شرکت در مسابقات | درجه استادی | انجام داده‌ها |
| علیرضا فیروزجا | از ماه ژوئیه ۲۰۲۱ با پرچم فرانسه در مسابقات شرکت کرده است. | استاد بزرگ | در سن ۱۶ سالگی، به دومین بازیکن جوان تاریخ شطرنج تبدیل شده‌است. |
| آتوسا پورکاشیان | از آذرماه ۲۰۲۲ با پرچم آمریکا در مسابقات شرکت کرده است. | استاد بزرگ زنان | برنده ۶ دوره مسابقات قهرمانی شطرنج زنان در ایران شده‌است. |
| احسان قائم مقامی | در سال ۲۰۰۱ به مقام استاد بزرگ دست یافته‌است. | استاد بزرگ | از ژوئن ۲۰۲۰، در رده چهارم شطرنج بازان ایران قرار دارد. وی از نوادگان سید ابوالقاسم قائم‌مقام فراهانی است. |
سوالات متداول کاربران
بسیاری از سرویس‌های آنلاین شطرنج اشتراکات رایگان و پرداختی دارند. شما می‌توانید با اشتراک رایگان بازی کنید و یا به اشتراکات پرداختی برای ویژگی‌های بیشتر دسترسی پیدا کنید.
اکثر سرویس‌های آنلاین شطرنج به شما اجازه می‌دهند تا بازی با دوستان خود یا بازیکنان دیگر راه‌اندازی کنید. این امکان در قسمت‌های مختلفی از سایت یا اپلیکیشن قابل دسترس است.
بله، بسیاری از سرویس‌های آنلاین شطرنج به شما امکان ضبط بازی‌های خود را می‌دهند. این ضبط‌ها را می‌توانید برای تجزیه و تحلیل بازی‌ها و بهبود مهارت‌های خود استفاده کنید.
برای بهبود مهارت‌های بازی‌تان، می‌توانید با استفاده از تحلیل‌های کامپیوتری و منابع آموزشی شطرنج، تاکتیک‌ها و استراتژی‌های خود را بهبود دهید. همچنین بازی با بازیکنان با سطح بالاتر نیز می‌تواند به شما کمک کند.
